رقابت خواهر و برادرها را چگونه کنترل کنیم؟

چرا خواهر و برادرها با هم درگیر می شوند؟

اگر والدین چند کودک هستید، احتمالاً با جر و بحث های خواهر و برادران بیگانه نیستید. با ورود فرزندان شما به اولین سال های دبستان، شاهد ورود آن ها به مرحله جدیدی از رقابت هستید. هرچه شخصیت و علایق آن ها بیشتر مشخص شود و بدن آن ها قوی تر شود، ممکن است درگیری های بیشتر و شدیدتری را آغاز کنند.

والدینی که طلاق گرفته و مجدداً ازدواج کرده اند اغلب خانواده های ترکیبی از کودکانی در این سن را جمع می کنند و جنب و جوش خواهر و برادران ناتنی می تواند مسائل را بیش از پیش پیچیده کند. به دنبال آن مشاجره، داد کشیدن بر سر یکدیگر، چغلی کردن، هل دادن و زد و خورد را خواهیم داشت که بچه های را برای ساعت ها مشغول کرده و در نهایت والدین را به مرز جنون خواهد کشید.

حقیقت این است که برخی از خواهران و برادران تمام زندگی خود را با هم اختلاف دارند، بنابراین این واقعیت را بپذیرید که سطح خاصی از سر و صدای پس زمینه اجتناب ناپذیر است. از طرف دیگر زمان آن فرا رسیده است که به کودکان خود اهمیت احترام به یکدیگر و حل تعارضات را بیاموزیم. داوری دعواهای خواهر و برادر کار راحتی نیست. اما با کمی راهنمایی و درک بسیار، می توانید دردسرها را به حداقل برسانید و زندگی در خانه را هماهنگ تر کنید.

در مورد رقابت خواهر و برادرها چه باید کرد؟

بچه ها را تشویق کنید که اختلافاتشان را خودشان حل کنند. وقتی کودکان در سن ابتدایی دعوا می کنند، بهترین روش معمولاً عدم درگیر شدن است. در عوض، سعی کنید آن ها را وادار کنید که خودشان آن را حل کنند.

اختلاف آن ها را بپذیرید (“شما دو نفرحسابی همدیگرو کلافه کردین!”) ، به آن ها بگویید دعوا را چگونه می بینید، به حرف های دو طرف خوب گوش کنید و به آن ها برسانید که آنچه را می گویند را می فهمید: (“خب پس فرزاد می خواد ساعت 3:30 “مگامن” رو تماشا کنه، ولی مهرداد می خواد از تلویزیون برای بازی پلی استیشن استفاده کنه.”)

به آن ها بگویید که معضل آن ها را می فهمید و مطمئن هستید که می توانند راه حلی پیدا کنند، سپس کنار بروید. حل تعارضات مهارت مهمی است که فرزندانتان باید آن را در دراز مدت یاد بگیرند، و این به طور غیرمستقیم باعث راحتی زندگی شما می شود.

قطعا، برخی مسائل را بچه ها نمی توانند به تنهایی حل کنند. در این صورت، جلسه ای را برای بحث در مورد مشکل ترتیب دهید. به حرف های هر کدام از کودکانتان گوش دهید و نکات اصلی را بنویسید. موضع هر کدام را برای گروه بخوانید و زمانی را برای تکذیب مودبانه و درخواست راه حل بگذارید. درمورد نظرات بحث کنید و روی راه حلی که برای همه جواب دهد به توافق برسید. اگر آن راه حل جواب نداد یا بچه ها دلخورتر از آنند که بتوانند مذاکره کنند، یک استراحت نیم ساعته برای آرام شدن داشته باشید و دوباره به بحث برگردید.

برای یافتن راه حل ممکن است یک یا دو جلسه پیگیری لازم باشد. در این صورت بچه ها برای آنکه از قید و بند این جلسات خلاص شوند تلاش می کنند تا برای درست کردن امور و رسیدن به نتیجه همکاری کنند.

سعی کنید رقابت را تقویت نکنید. هر چقدر هم وسوسه انگیز باشد که کودکتان که معدل متوسط دارد را وادارکنید از خواهر و برادر خود الگو برداری کند، از اشتباه بودن این امر نمی کاهد. مقایسه ها پیامی رقابتی می فرستد و می تواند رقابت را تشدید کند.

وظیفه شما این است که به کودک خود کمک کنید تا بهترین کار را انجام دهد. اگر نمره ای متوسط رو بالا به ارمغان آورد، بهبود نسبت به نمره ی قبلی او را تبریک و به او پاداش دهید. به یاد داشته باشید: رفتار با هر کودک به عنوان یک فرد به معنای شناخت و تعیین اهداف فردی است.

ارج دادن به دستاوردهای یک کودک به معنای کوچک شمردن فرزند دیگر نیست. به عنوان مثال اگر فرزند شما از نظر تحصیلی نسبت به خواهر و برادرش احساس ضعف می کند، او را در زمینه های دیگر تشویق کنید. ممکن است وادار شوید برای این کار او را به کلاس های ورزشی و یا هنری بفرستید، اما تشویق فرزندتان برای رشد و ابراز استعدادهای شخصی نیز به او کمک می کند تا هویت خود را ایجاد کرده و عزت نفس خود را تقویت کند.

 استعدادهای برخی از کودکان واضح است، در حالی که  برای برخی دیگر یافتن فعالیت هایی که توانایی آن را دارند ممکن است زمان بر باشد و احتمالاً به روش آزمون و خطا نیازمند باشید. (مثلا شاید چند کلاس متفاوت از قبیل ساکسیفون و تئاتر را در برحه ای از زمان امتحان کنید.) اما تسلیم نشوید؛ سرانجام فرزند شما چیزی پیدا می کند که به او اجازه درخشش می دهد.

برای جلوگیری از تحقیرها اقدام کنید. “مامان من رو بیشتر دوست داره!” “تو مثل گوسفند می مونی!” “بوی بدی میدی!”؛ توهین و اذیت و آزار به همان اندازه نزاع و دعوا بین خواهر و برادر رایج و اجتناب ناپذیر است. به هر حال، تمسخرها و سخنان برادر یا خواهر می تواند رقابت را تشدید کند یا یک تصویر منفی از خود را تقویت کند. بنابراین به جای روش عدم مداخله در مشاجره، عاقلانه است که وارد عمل شوید و جلوی تحقیر و تمسخرها را بگیرید.

وقتی می شنوید فرزند دبستانی شما به خواهر یا برادرش توهین می کند، در مقابل او چیزی نگویید. در عوض، صبر کنید تا با هم تنها شوید و سپس به او بگویید: “گفتن جملات رنج آور به برادرت کار اشتباهی است” اگر فرزندتان را در مقابل خواهر و برادرش اصلاح کنید، احتمالاً انتقام تحقیر خود را می گیرد.

اگر مشکل تحقیر و تمسخرها بالا گرفت و خیلی مزمن شد، با تشکیل یک جلسه خانوادگی در مورد آن بحث کنید و راه حل تصمیم بیابید. شما می توانید برای هر بار استفاده از عبارات تحقیر آمیز امتیازهایی را از او بگیرید. به عنوان مثال 15دقیقه از زمان تلویزیون یا مقداری از پول تو جیبی او را کسر کنید. خیلی زود خواهید دید که فرزند شما راهی برای مهار دهان خود پیدا می کند.

با خواهر و برادرهای ناتنی آرام پیش بروید. خانواده های ترکیبی می توانند رقابت های خواهر و برادری جدیدی ایجاد کنند. تصور کنید “تنها فرزند” شما به یک باره با یک خواهر و یا برادر ناتنی رو به رو شود و اینجاست که یک جنگ جناهی در می گیرد. جنگی که با اضطراب و سردرگمی های رایج در کودکان طلاق در هم تنیده است.

اولین قدم این است که سطح انتظارات خود را پایین آورید. ممکن است سال ها طول بکشد تا خواهر و برادرهای ناتنی کاملا با هم کنار بیایند. با این وجود، مهم است که در همان ابتدا با بحث و گفتگوهای واضح با یکدیگر، زمینه را برای به تفاهم رسیدن این خانواده ترکیبی جدید فراهم کنیم. درباره هرگونه تغییردر مسئولیت ها توضیح دهید و قوانین حاکم برخانواده را بیان کنید.

سپس تا آن جا که ممکن است سعی کنید خواهران و برادران ناتنی در حال نزاع مشکلات خود را میان خودشان حل کنند. اگر جدال جدی به نظر می رسد مجبور هستید در بحث آن ها بنشینید و جلسات بعدی را تشکیل دهید – فقط آن ها را به گفتگو وادار کنید. و از آن جایی که رابطه ی ناپدری یا نامادری با کودک در یکی دو سال اول بسیار شکننده می باشد، به خصوص در مورد مقایسه یا قضاوت فرزند خوانده ناتنی خود باید خیلی مراقب باشید.

اگر امکان مسافرت های خانوادگی را داشته باشید بسیار عالی است. اما پروژه های مشارکتی آسان تر و موثرتر از این مسافرت ها هستند.

به عنوان مثال می توانید موقعیتی را فراهم کنید تا خواهران و برادران ناتنی گاراژ را  با هم مرتب کنند، در این صورت فرصتی دست می دهد که آن ها برای سریع تر پیش رفتن تمیزکاری با هم همکاری کنند. اما سعی نکنید ارتباط و صمیمیت را به آن ها تحمیل کنید. بگذارید فضای اختصاصی و مرزهای خاص خود را داشته باشند.

اگر یک اتاق مشترک دارند، نوعی تقسیم کننده بگذارید. همچنین ممکن است نیاز باشد قوانینی را راجع به مکان هر کدام آز آن ها سر میز شام و یا مکان بازی شان وضع کنید.

هیچ کس هرگز نگفته که ایجاد یک خانواده ترکیبی آسان است، اما داستان های موفقیت زیادی وجود دارد که ثابت می کند این کار انجام شدنی است، به شرط اینکه انعطاف پذیری، درک، صبر و عشق زیادی داشته باشید.